İnsanlar arasında ünsiyyətin ən vacib elementlərindən biri eşitmədir. Anası və həyat yoldaşı eşitmə qüsuru olan Şotlandiyalı alim Alexander Graham Bell eşitmə qüsurlu insanlar üçün işlədiyi müddətdə telefonu icad edib. Bellin ömür boyu çalışdığı üçün onun doğum günü olan 3 mart Ümumdünya Qulaq və Eşitmə Günü kimi qeyd olunur.

Dünyada 360 milyon eşitmə qüsurlu insan var. 

Eşitmə itkisi müxtəlif səbəblərdən qulağın bir və ya bir neçə hissəsinin zədələnməsi nəticəsində baş verir. Valideynlər arasında qohumluq əlaqəsi, ailədə uşaqlıqda başlayan irsi eşitmə itkisi, ananın hamiləlik zamanı istifadə etdiyi bəzi dərmanlar və keçirdiyi xəstəliklər, az çəki, qulağın anormal görünüşü, qızdırma, körpəyə verilən bəzi dərmanlar eşitmə itkisinə səbəb ola bilər. Əgər ailələr hər an körpələrində eşitmə itkisindən şübhələnirlərsə, mütləq mütəxəssisə müraciət etməlidirlər. Eşitmə testləri yeni doğulmuş dövrdən başlayaraq edilə bilər.

Yeni doğulan körpələrin qulaqlarına müəyyən bir səs intensivliyi verilir və onların beyin dalğaları ölçülür ki, bu səsi eşidib eşidə bilsinlər. Bu prosedur sadədir, körpəyə heç bir narahatlıq yaratmır və 15 dəqiqə ərzində edilə bilər. Testin etibarlılığı 97% -dir.

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı eşitmə itkisinə səbəb olan amillərin 50%-nin qarşısı alına biləcəyini bildirir. Eşitmə itkisi qulaq, burun-boğaz mütəxəssisi (LOR) həkimi tərəfindən müəyyən edilməlidir.

Profilaktik tədbirlər kimi uşaqların yeni doğulmuş dövründə eşitmə müayinəsindən keçməsi, qızılca, meningit, parotit və məxmərəkə qarşı peyvənd almaları, xüsusilə ototoksik (daxili qulağa ziyan vuran) dərmanlardan istifadə edərkən seçici davranmaları, orta qulaq infeksiyalarının müalicəsində effektiv üsullardan istifadə etmələri və həddindən artıq səs-küylü mühitlərdən uzaq durmaları tövsiyə olunur.

Ölkəmizdə eşitmə itkisini erkən mərhələdə aşkar etmək üçün Yeni Doğulmuş Eşitmə Skrininqi və Erkən Yaşda Eşitmə Skrininq müayinəsi aparılır.

Ani eşitmə itkisi daxili qulaqdan və/və ya eşitmə sinirindən yaranan və əvvəlki eşitmə itkisi olmadan 3 gündən az müddətdə inkişaf edən eşitmə itkisidir. Bütün yaş qruplarında görülə bilsə də, daha çox 40-50 yaş arasında rast gəlinir.

Ani eşitmə itkisinin səbəbi əsasən məlum deyil (90%). Ancaq virus infeksiyaları, travma, çox yüksək səsə məruz qalma, damar hadisələri, təzyiq dəyişiklikləri, davam edən daxili qulaq xəstəlikləri, beyin sapı şişləri (akustik neyroma), bəzi sistem xəstəlikləri və xərçəng müalicəsində istifadə edilən bəzi dərmanlar səbəb ola bilər.

Ani eşitmə itkisi adətən qulaqlarda vızıltı, cingilti, başgicəllənmə, ürəkbulanma, birtərəfli və ya ikitərəfli eşitmə itkisi şikayətləri ilə baş verir. Belə bir vəziyyətdə gecikmədən qulaq burun boğaz mütəxəssisinə müraciət edilməlidir. Ani eşitmə itkisi təcili xəstəliklərdən biridir. Xəstəliyin sağalma sürətinə ən çox təsir edən amil müalicənin erkən başlamasıdır.

Səbəbi bilinməyən ani eşitmə itkisinin müalicəsində, dərman müalicəsi ilə yanaşı, stress faktorlarını aradan qaldıran, duzsuz pəhriz kimi həyat vərdişlərini tənzimləyən, alkoqoldan istifadəni dayandırmaq və siqaretdən istifadəni dayandırmaq üçün sistemli və ya regional kortikosteroidlər (kortizon), vazodilatorlar (qan damarlarını genişləndirənlər), antiviral dərmanlar və əlavə olaraq hiperbarik oksigen terapiyası kimi bir çox dərman qrupları istifadə olunur.